Wie kent de bareeldraaier, pluimgraaf of letterzetter nog? Beroepen uit het verleden waar door nieuwe technologie of veranderingen in de samenleving geen vraag meer naar is. Welke beroepen van vandaag kunnen we over 20 jaar alleen nog maar op de ambachtenmarkt of in het museum bewonderen? Hieronder een aantal beroepsgroepen die de komende jaren in aantal zal afnemen of zelfs helemaal verdwijnen.
Van pakketbezorger tot CEO
Pakketbezorger: Als het aan Amazon ligt worden in de toekomst pakketjes door drones afgeleverd. Op die manier kan de bezorgtijd teruggebracht worden tot een half uur. Leuk voor de klant, slecht nieuws voor de pakketbezorger. China heeft de primeur, Amerika volgt in 2015. Hoelang zal het duren voordat we in Europa de pakjes door de lucht zien vliegen? Daarnaast is de verwachting dat door de komst van de 3D printer er 20% minder goederen vervoerd hoeft te worden.
Pomphouder: Met de opkomst van steeds zuinigere en elektrische auto’s is er voor de gemiddelde benzinepomphouder geen droog brood meer te verdienen met de verkoop van benzine. De brancheorganisatie stelt dat er nu al 1000 pompstations teveel zijn, maar wie sluit als eerste? Duidelijk is dat dit een krimpende markt is en dat het tijd wordt voor een nieuw distributiemodel.
Vrachtwagenchauffeur: De chauffeur van tegenwoordig is al lang niet meer zo vrij als vroeger. Veel onderdelen van haar of zijn werk zijn al geautomatiseerd. De meest optimale route wordt berekend net als de ideale snelheid. Positie, lading en voertuigconditie worden continue bijgehouden. Het ligt voor de hand om ook de laatste menselijke factor te automatiseren zodat nog zuiniger en efficiënter gereden kan worden. Proeven hiermee lopen al een aantal jaren en het zal niet lang meer duren voor de eerste kolonnes vrachtwagens onbemand over de Europese snelwegen rijden.
Boekenverkoper: Al langer is duidelijk dat mensen steeds minder tijd besteden aan lezen. Daar bovenop komen het e-book en het Internet als nieuw verkoopkanaal en het is duidelijk waarom de boekhandels het zo moeilijk hebben.
CEO: Sinds de industriële revolutie zijn organisaties ingericht als piramides met de baas aan de top en de werkers aan de basis van de piramide. De organisatie als machine met maximale controle en minimale communicatie. In de huidige kenniseconomie staan flexibiliteit, creativiteit, kennisdeling, en gedeelde verantwoordelijkheid centraal. Dit vraagt om een ander soort leiderschap en organisatiestructuur. In het meest extreme geval is er sprake van gedeeld en verschuivend leiderschap en is de organisatiestructuur continue in verandering. In zo’n organisatie is wellicht geen plek voor een CEO zoals we die nu kennen.
Nieuwe oude ambachten
Hoe voorkom je dat je zelf opeens op de ambachtenmarkt staat? Een paar tips:
- Blijf jezelf ontwikkelen. Houd bij wat er in jouw vakgebied gebeurt en zorg door training en ervaring dat je bijblijft.
- Houd trends in de gaten. Hoe zijn de ontwikkelingen binnen maar ook buiten jouw markt? Zijn er nieuwe technieken of maatschappelijke ontwikkelingen die de vraag naar jouw product of dienst af zal doen nemen? Is dit het geval, bepaal je strategie: verbeteren, uitbreiden of vernieuwen. Richt je op een andere markt, vernieuw je business model of zorg er op een andere manier voor dat je waarde voor je klanten blijft genereren.
- Bepaal je kernkwaliteiten en kijk in welke andere beroepsgroepen deze van pas komen. Dit geld ook voor bedrijven. Het is goed mogelijk dat de kernactiviteiten waar jij je in onderscheidt, ook in andere industrieën zijn waarde heeft.
En onthoud, net als elk business model heeft ook elk beroep een uiterste houdbaarheidsdatum. Zorg dat je voorbereid bent wanneer deze datum in zicht komt. Ken je nog meer beroepen waarvan je verwacht dat ze binnenkort uitgestorven zijn, laat het me weten.